Πολυκυστικές ωοθήκες είναι οι ωοθήκες που περιέχουν πολλές μικρές κύστεις, οι οποίες συνήθως δεν ξεπερνούν τα 8 χιλιοστά σε μέγεθος, και που εντοπίζονται τις πιο πολλές φορές ακριβώς κάτω από την επιφάνεια της ωοθήκης. Οι μικρές αυτές κύστεις είναι ωοθυλάκια που περιέχουν ωάρια, λόγω όμως ορμονικών διαταραχών, τα ωοθυλάκια αυτά δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως και παρουσιάζουν στασιμότητα στη πορεία εξέλιξης τους.
Τι είναι και που οφείλεται; Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι μια ορμονική διαταραχή της αναπαραγωγικής ηλικίας των γυναικών η οποία χαρακτηρίζεται από διαφορετικά συμπτώματα με διαφορετικές διαβαθμίσεις και σχετίζεται με ωοθηκική δυσλειτουργία. Η αιτιολογία του συνδρόμου θεωρείται ότι είναι γονιδιακή-κληρονομική, επίσης θεωρείται ότι επιδρούν στην ανάπτυξη του περιβαλλοντολογικοί παράγοντες ,όπως το σύγχρονο στρες, η παχυσαρκία ειδικά η κοιλιακή παχυσαρκία η κακή διατροφή με λιπαρά και η έλλειψη άσκησης. Παρουσιάζεται με συχνότητα 3-4% παγκοσμίως.
Πως εκδηλώνεται και πως γίνεται η διάγνωση;
Τα κύρια κλινικά συμπτώματα κατά τα οποία οι γυναίκες θα πάνε στον γιατρό τους είναι οι διαταραχές της εμμήνου ρύσεως (περιόδου) με ανάπτυξη τριχοφυΐας στο σώμα και το πρόσωπο και παρουσία ακμής.
Με σκοπό την ανάπτυξη κοινής γραμμής αντιμετώπισης και εύκολης διαγνωστικής προσέγγισης θεσπίστηκαν το 2006 σε συνέδριο στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας τα κύρια διαγνωστικά κριτήρια του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών τα οποία είναι :
1.Διαταραχές περιόδου (Ολιγομηνόρροια-αραιομηνόρροια)-έλλειψη αίματος η πολύ μικρή και αραιά παρουσία αίματος.
2.Υπερανδρογοναιμία (Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων-ανδρικών ορμονών) στο αίμα οι ορμόνες αυτές προκαλούν την τριχοφυΐα στο σώμα και πρόσωπο.
3.Παρουσία πολλαπλών ωοθυλακίων >12 τον αριθμό στην ωοθήκη με την χρήση δια κολπικού υπερηχογραφήματος.
Πως θεραπεύεται και τι μελλοντικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών σχετίζεται με μεταβολικές διαταραχές και συγκεκριμένα αυξημένη ανοχή στην ινσουλίνη με συνέπεια την ανάπτυξη διαβήτη τύπου ΙΙ, επίσης υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης καρδιαγγειακών διαταραχών, υπογονιμότητα, αποβολών κατά την εγκυμοσύνη, αύξηση βάρους, διαταραχές ύπνου, παρουσία άγχους και νευρώσεων, πιθανότητα εγκεφαλικών επεισοδίων. Επίσης, σχετίζεται με ένα σχετικό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου σε νεαρές γυναίκες. Δεν σχετίζεται με καρκίνο μαστού η ωοθηκών.
Η θεραπεία είναι πολύπλευρη, κυρίως ορμονική-χορήγηση αντισυλληπτικών-ορμονών-αντιαδρογόνων, επίσης, σε γυναίκες με μεταβολικές διαταραχές χορηγούνται αντιδιαβητικά φάρμακα όπως η μετφορμίνη. Σε γυναίκες με υπογονιμότητα χορηγούνται φάρμακα όπως η κιτρική κλομιφαίνη με σκοπό την πρόκληση ωορρηξίας. Επίσης, υποστηρικτικό ρόλο παίζει η αερόβια γυμναστική, η δίαιτα με χαμηλά λιπαρά, η ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς.
Συντάκτης: Παναγιώτης Πεϊτσίδής, Μαιευτήρας Χειρούργος Γυναικολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Εξειδικευμένος σε Μαιευτικό και Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα, Μέλος της Ιατρικής Ομάδας του ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
